Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

Il ricuart di un amî che al jere ancje lui in “fabriche”

............

O publichìn un scrit di pre Toni Beline li che al è nomenât pre Renzo Dentesano, che nus à lassâts il mês stât. Tal toc, pre Renzo al è juste nomenât, ma si dà la idee di trop timp che a jerin leâts chei dal grup di predis di Glesie Furlane. Il liceu nomenât tal scrit al è chel dal Seminari.

Un dai fats che plui mi àn umiliât al è sucedût in seconde liceu, cuant che o vevi disesiet agns. O jeri di banc cun Laurinç Dentesan di Bicinins e al jere interogât un nestri compagn. In sience. No sai cemût, cualchidun i à sugjerît e il Negus (il pseudonim che i dà pre Toni a chel predi professôr, n.d.r.) s’e à cjapade cun nô doi, che no jentravin come il fant di spade cuant che al è in zûc cope. Nus à condanâts a ripuartâi, pe setemane dopo, cent e vincj pagjinis sui nemâi. O vin dit e stradit che no vevin sugjerît, ma lui nuie.
Tal indoman, chel ch’al veve sugjerît al à confessât il so pecjât e al à dit clâr e tont che nô doi no vevin ni art ni part, ma lui nuie ancjemò. Nol à ritirade la condane.
Par fâle curte, o vin dât sot come danâts par vot dîs, comprendudis lis oris di ricreazion e di passegjo, fasintsi domandis un cul altri, fin che o vin imparât a memorie ducj i nons. Une fadie stupide, ma che nus veve scanâts.
La setemane dopo, tal martars, nus à clamâts fûr e al à tacât a domandânus ducj i nons. Ju savevin ducj. Alore al è passât su la dintadure di chescj sfondrâts di gjats salvadis o “felini”. Le savevin ancje chê e lui al tufave come il demoni.
Ma al veve decidût di freânus e nus à freâts. Cu la nomenclature latine, che no jere in programe. O vin induvinât alc sul leon , ch’al jere “felis leo” e sul gjat, ch’al ere “felis felis” e o sin colâts su la tierce.
Cussì si cjapavin i cuatris in chê volte in seminari! E nol jere il câs di podê rimediâ, se lui no si indegnave di tornâ a clamâ e, une volte lâts fûr, di scoltânus. ❚
✒ Pre Toni Beline, gjavât fûr di «La fabriche dai predis»

L’EDITORIÂL / La lezion de bandiere par dismovisi dal letarc

Walter Tomada
Par sigûr o sin stâts ducj braurôs cuant e je rivade in television la storie, discognossude a tancj furlans, di Marc di Murùs (o Moruç?), ultin a rindisi ae concuiste venite dal 1420. Pûr di no dineâ la sô apartignince ae Patrie dal Friûl, lui – che al puartave la bandiere dal Stât patriarcjâl – […] lei di plui +

La piçade / Fevelìn di autonomie pluio mancul diferenziade

Mastiefumate
In Italie si torne a fevelâ di autonomie. Magari par dâi cuintri, ma si torne a discuti. La Lega cu la propueste di leç su la autonomie diferenziade e torne a metile in cuistion. Dopo la Secession de Padanie, la Devoluzion, la Gjestion des Regjons dal Nord, dutis cuistions ladis in malore, cumò Calderoli al […] lei di plui +

L’EDITORIÂL / No stin a colâ inte vuate de indiference

Walter Tomada
Al à fat une vore di scjas l’articul scrit su la “Patrie” di Setembar di Marco Moroldo, furlan che al vîf in France e che al à insegnât ai siei fîs la marilenghe. Tornât a Mortean pes vacancis di Istât, al à provât a cirî cualchi zovin o cualchi frut che al fevelàs furlan cui […] lei di plui +