Sfuei Mensîl Furlan Indipendent
Archivi de Patrie

Sami: scuintri in Finlande su la partignince ae comunitât

............

Ogni cuatri agns lis elezions pal Sámediggi, il Parlament sami (cussì si clame la popolazion de Laponie inte lenghe locâl, ndr) de Finlande, a permetin di decidi i 21 rapresentants che a varan in man l’autoguvier culturâl di cheste comunitât. I sami a son sparniçâts par cuatri stâts: dopo de Finlande, in Norvegie (su par ju in 40.000), Svezie (20.000), e Russie (2.000). Lis listis eletorâls pal Sámediggi a vegnin inzornadis su la fonde des domandis di adesion che a rivin ai organisims parlamentârs, ancje se la ultime peraule i spiete ae cort aministrative supreme de Finlande. In dì di vuê si stime che ta chest stât i sami a sedin 10 mil, ma i eletôrs dal Parlament de comunitât a son uns 6 mil
CE ISAL SUCEDÛT
Vie pal 2015 i organisims parlamentârs a àn acetât plui o mancul cinccent domandis rivadis in buine part dai fîs di membris za iscrits che a àn finît 18 agns. Cuasi dusinte personis che a àn vût boçade la lôr domande a àn presentât ricors denant de cort supreme finlandese che e à dât reson a 93 di lôr. La decision e à creât un scuintri dûr tra il Parlament sami e lis istituzions finlandesis acusadis di pontâ ae assimilazion de comunitât. Cheste situazion e sabore divisions pericolosis dal moment che i rapresentants des istituzions sami a disin che il ricognossiment de bande de comunitât al è un element fondamentâl par jessi pardabon dai sami intant che lis personis che si sintin di partignî a cheste comunitât a san che la lôr esclusion des listis eletorâls pal Sámediggi no i permet un plen ricognossiment de lôr identitât. ❚
Internazionalitari/La Patrie dal Friûl

L’EDITORIÂL / La lezion de bandiere par dismovisi dal letarc

Walter Tomada
Par sigûr o sin stâts ducj braurôs cuant e je rivade in television la storie, discognossude a tancj furlans, di Marc di Murùs (o Moruç?), ultin a rindisi ae concuiste venite dal 1420. Pûr di no dineâ la sô apartignince ae Patrie dal Friûl, lui – che al puartave la bandiere dal Stât patriarcjâl – […] lei di plui +

La piçade / Fevelìn di autonomie pluio mancul diferenziade

Mastiefumate
In Italie si torne a fevelâ di autonomie. Magari par dâi cuintri, ma si torne a discuti. La Lega cu la propueste di leç su la autonomie diferenziade e torne a metile in cuistion. Dopo la Secession de Padanie, la Devoluzion, la Gjestion des Regjons dal Nord, dutis cuistions ladis in malore, cumò Calderoli al […] lei di plui +

L’EDITORIÂL / No stin a colâ inte vuate de indiference

Walter Tomada
Al à fat une vore di scjas l’articul scrit su la “Patrie” di Setembar di Marco Moroldo, furlan che al vîf in France e che al à insegnât ai siei fîs la marilenghe. Tornât a Mortean pes vacancis di Istât, al à provât a cirî cualchi zovin o cualchi frut che al fevelàs furlan cui […] lei di plui +